ایستگاه بازرسی چارلی

تا سال 1952 امکان عبور آزادانه بین آلمان شرقی و غربی وجود داشت. اما در سال 1952 در تلاشی برای جلوگیری از مهاجرت گسترده به غرب، مقامات آلمان شرقی یک حصار سیم خاردار را در امتداد داخلی مرز آلمان ایجاد کردند، اما برلین که به طور کامل در محاصره آلمان شرقی بود، یک مورد خاص به حساب می آمد زیرا مناطق اشغال شده بریتانیایی، آمریکایی و فرانسوی همچنان با اتحاد جماهیر شوروی در اداره مشترک پایتخت آلمان سابق کار می کردند.

رفت و آمد بین برلین شرقی و غربی تاحد زیادی نامحدود بود، این یک مشکل برای کمونیست ها بود زیرا برلین تنها جایی بود که در شهروندان آلمان شرقی می توانستند بدون مشکل به غرب آزاد بروند.

طبق آمار تا سال 1961 سه و نیم میلیون نفر  آلمان شرقی را ترک کرده بودند که 20% کل جمعیت آلمان شرقی را تشکیل می داد که بسیاری از آنها داری تحصیلات عالی و کارگران ماهر بودند.

تنها در هفت ماه اول سال 1961 دویست و هفت هزار نفر به آلمان غربی رفتند.

در 13آگوست 1961 تصمیم بر ساخت دیوار برلین شد که قرار بود به یک مانع بزرگ تبدیل شود که از مهاجرت از آلمان شرقی به غرب جلوگیری کند.

این موانع دفاعی پیچیدگی های روز افزونی را برای سفر بین آلمان شرقی و غربی ایجاد می کرد، حتی با اینکه چک پوینت یا پست های بازرسی بسیاری برای گذر از این دیوار وجود داشت.

ایست بازرسی چارلی گذرگاهی در دیوار برلین بود که در محل تلاقی خیابان ها Friedrichstraße، Zimmerstraße و Mauerstraße بود (که به دلایل تاریخی قدیمی تر و تصادفی به معنای «وال استریت» است) قرار داشت.

 ایست بازرسی چارلی تنها گذرگاه برای عبور خارجی ها و نیرو های متفقین بین برلین شرقی و غربی تعیین شده بود.

نام «چارلی» از حرف C در الفبای آوایی ناتو آمده است. همچنین ایست بازرسی های «آلفا» A در هلمشتد، همتای در غرب برلین و ایست بازرسی «براوو» B در درایلندن، وانزی در گوشه جنوب غربی برلین وجود داشتند. شوروی نیز این ایست بازرسی را نقطه عبور فریدریش استراسه نامید، همچنین آلمان شرقی  به طور رسمی با نام «نقطه گذر مرزی» یاد می کرد.

ایست بازرسی چارلی در سمت ایالات متحده فقط یک آلونک چوبی ساده با میله پرچم بود. اما در سمت آلمان شرقی دیوار برلین، موانع زیگزاگی و برجک دیدبانی و بعدا سوله چند بانده برای برسی خودرو ها و سرنشینان ایجاد شده بود که نشان می داد فقط در سمت شرق زیرساخت های دفاعی توسعه پیدا می کرد.

آمریکایی ها عمدا ایست بازرسی چارلی را ساده نگهداشتند زیرا ایالات متحده این گذرگاه را مرز بین المللی نمی دانست. چون پرسنل های نظامی آمریکایی ، بریتانیایی و فرانسوی می توانستند آزادانه وارد برلین شرقی شوند و همچنین نیرو های اتحاد جماهیر شوروی هم می توانستند آزادانه وارد بخش های متفقین برلین غربی شوند، اما به طرز دراماتیکی در اکتبر 1961، بلافاصله پس از برپایی ایست بازرسی چارلی در 22 اکتبر، مشکلی پیش آمدن که در آن نیرو های گارد مرزی آلمان شرقی volkspolitzei یا پلیس خلق خودروی یک دیپلمات آمریکایی را متوقف کرد تا اسناد عبور این دیپلمات که قصد داشت برای دیدن اپرا به برلین شرقی برود بررسی کند.

این اتفاق در اوج تنش های جنگ سرد بین جان اف کندی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و نیکیتا خروشچف دبیر کل اتحاد جماهیر شوروی اتفاق آفتاد که موضوع آن حضور نیرو های مسلح غربی در برلین بود این حضور در اعماق و پشت پرده آهنین یا همان مرز بین کشور های ورشو و ناتو بود (این اصطلاح کنایه‌ای است از تلاش‌های اتحاد جماهیر شوروی برای ممانعت از ارتباط آزاد خود و دولت‌های اقماری‌اش با کشورهای غیر کمونیستیِ غربی)

حضور نیرو های مسلح غربی در برلین بر می گردد به سال پایانی جنگ جهانی دوم که چهار قدرت در سال 1945 طی توافقی به پرسنل نظامی خود اجازه دادند تا آزادانه در سراسر برلین حرکت کنند.

پس متوقف کردن دیپلمات آمریکایی برای بازرسی، این توافق را زیر پا می گذاشت.

وقتی نیرو های پلیس خلق آلمان شرقی یک دیپلمات دیگر را برای بررسی متوقف کردند، دژبان های آمریکایی وارد عمل شدند و به کمک او شتافتند، آنها ماشین دیپلمات را تا برلین شرقی اسکورت کردند و پلیس های خلق را مجبور کردن از سر راه کنار بروند و پس از آن دژبانان به برلین غربی بازگشتند، ژنرال لوسیوس کلی، فرمانده ارتش ایالات متحده، از رفتار پلیس آلمان شرقی عصبانی شد و از شوروی خواست تا جلوی این رفتار نیرو های آلمان شرقی را بگیرد اما شوروی از نیرو های آلمان شرقی حمایت کرد و اقدامات آمریکا را تحریک آمیز خواند.

اوضاع تشدید شد و در 27 اکتبر یک خودروی دیپلماتیک حامل یک دیپلمات آمریکایی دیگر برای بررسی متوقف شد.

همزمان تانک های آمریکایی به همراه نیرو های پیاده به نزدیکی فرودگاه Temple Hof اعزام شدند

 اما همچنان پلیس های خلق سعی کردن خودروی دیپلماتیک را بازرسی کنند که دوباره دژبانان آمریکای وارد ماجرا شدند تا خودروی دیپلمات را تا برلین شرقی اسکورد کند اما بلافاصله 33 تانک تی 55 شوروی به دروازه براندنبورگ نزدیک شدند که 10 تا از این تانک ها وارد خیابان فریدریش استراسه شده و تا 50متری ایست بازرسی چارلی نزدیک شدند.

 تانک های ام 48 آمریکایی نیز در سمت خود به همین صورت نزدیک شدند تا زمانی که خیابان فردریش استراسه در هر دو طرف به وسیله تانک ها بسته شد. حتی تانک های هر دو طرف توپ های خود را نیز پر و آماده شلیک کرده بودند و دستور داشتند در صورت شلیک طرف مقابل شلیک کنند.

دولت ایالات متحده که نمی خواست از برلین غربی به جنگ با شوروی برود، پس از صحبت با شوروی، کندی پیشنهاد کرد که اگر شوروی ابتدا تانک های خود را برگرداند آمریکا نیز چنین کاری کند تا ماجرا خاتمه پیدا کند، خروشچف نیز پذیرفت. 
بعد تر کندی گفت این تصمیم ایده آلی نبود ولی بهتر از جنگ بود.

سپس مشاهده شد که یک تی 55 عقب نشینی کرده و در طرف مقابل نیز یک ام 48 همین کار را انجام داد، این حرکت تا جایی که همه تانک ها عقب نشینی کنند ادامه پیدا کرد و ماجرا پس از 16 ساعت خاتمه یافت.

ایست بازرسی چارلی در تاریخ وجودش سابقه ایجاد چند مشکل دیگر را هم داشت ولی هیچ کدام جدی تر از ماجرایی که در سال 1961 پیش آمد نبود.

در 9 نوامبر 1989 گذرگاه های دیوار برلین باز شدند و سر انجام ایست بازرسی چارلی در اکتبر 1990 پس از اتحاد مجدد آلمان برچیده شد.

آلونک ایست بازرسی واقعی اکنون در موزه متفقین در برلین در معرض نمایش هست و در محل اصلی این ایست بازرسی نیز یک کپی از آلونک نگهبانی برای گردشگران ساخته شد.